İnsanın mutlu, sağlıklı ve uzun yaşamasını sağlayan ne?

100 yaşın üzerine ulaşmış sağlıklı insanların yoğunlukta bulunduğu bölgeler var. Buradaki insanlar nasıl yaşıyor?

Uzun yaşamdan bahsederken ilk akla gelen aşılar ve kronik hastalıklardan korunma oluyor.

İnsanlar en çok kalp damar hastalıklarından dolayı hayatını kaybediyor.

Bunun için de Amerikan Kalp Cemiyetinin “Hayatın Basit Yedisi” önerisi var.

1. Sigarayı bırak
2. Hareketli ol
3. Sağlıklı beslen
4. Zayıfla
5. Kolesterolünü kontrol et
6. Kan şekerini kontrol et
7. Tansiyonunu kontrol

Ancak gerçekte işler böyle değil. Bu yedi maddeye dikkat etmesine rağmen önemli hastalıklarla karşılaşınca şaşıran, durumu kabul edemeyen ve isyan eden hastalarım oldu.

Harvard Üniversitesinin 1938 yılından beri devam eden “Yetişkin Gelişimi Çalışması” analizleriyle sağlıklı, mutlu ve uzun yaşam üzerine en etkili şeyin genetik, kolesterol veya para değil sosyal ilişkilerin olduğu görüldü.

Aile, arkadaş ve toplumla sıkı ve olumlu ilişkilerin kurulması; mutluluk, beden ve zihin sağlığıyla gelen uzun yaşam sağlıyor.

Yalnız yaşayanlarda ise beden ve beyin fonksiyonlarında erken düşüş ve erken ölümler görülüyor.

Çalışmada ön plana çıkan diğer başlıklar

• Fiziksel aktivite
• Alkol ve sigara kullanımı
• Sağlıklı kilo
• Hayatın iniş ve çıkışları ile başa çıkma mekanizmaları
• Dengeli bir evlilik

Mavi Bölgeler

Dan Buettner’ın National Georaphic dergisindeki yazı dizisiyle tanıştığımız sağlıklı, mutlu ve uzun yaşayan asırlık insanların olduğu 5 tane Mavi Bölge var.

1. Okinova Adası, Japonya
2. İkarya Adası, Yunanistan
3. Sardinya Adası, İtalya
4. Nikoya Yarımadası, Costarika
5. Loma Linda Kasabası, ABD, Kaliforniya

Mavi Bölgelerde uzun yaşamın sırrının genetikten ziyade bu bölgedeki yaşam tarzı ve çevre koşulları ile ilgili olduğu görülüyor. Buradan hareketle ilki Albert Lea / Minnesota’da başlatılan Mavi Bölge Projesi için oluşturulan “9 Güç” bu bölgelerde insanların neler yaptığının en iyi özeti.

9 Güç – Mavi Bölgeler Projesi

1- Amaç

Yapacak bir işin olması gözleri yıldız gibi parlatır, yataktan fırlayarak kalkmanızı sağlar.
Sabahları bir amaçla uyanmak sizi 7 yıl daha uzun yaşatır.

2- Aile

Güçlü, olumlu aile ilişkileri sizi 6 yıl daha uzun yaşatır.

3- Doğru Çevre

Sağlıklı yaşam tarzı alışkanlıkları edinebilmek için çevrenizdeki insanların size yardımcı olma motivasyon ve yeteneği de önemli.
Çevrenizi olumlu davranışları destekleyecek insanlarla zenginleştirin.

4- İnanç

İnançlı bir toplumun parçası olmak ve inanmak sizi 4 – 14 yıl daha uzun yaşatır.

5- Rahatlama

Stres; savunma, iyileşme, büyüme ve gelişme için gerekli bir mekanizma ancak uzun süre savaş veya kaç durumunda hazırda beklemek beden ve zihni yoruyor.
Stres yönetimini sağlayacak stratejiler geliştirmek yaşamınıza değer katar.

6- Hareket

Egzersiz dediğimiz zaman; kas kitlesini koruyan, aerobik fitlik düzeyini arttıran, esneklik ve dengeyi geliştiren bir plan düşünmek gerekir. Ancak Mavi Bölgelerde hiçkimse fitness salonuna gitmiyor, doğal olarak aktifler. Dans ediyorlar, Yoga, Tai Chi, Qigong, Rajio Taisou yapıyorlar.

7- Bitkisel Beslenme

Sebze, meyve ağırlıklı besleniyorlar. Çok nadir kırmızı et tüketiyorlar.
Yeşil çay, kahve ve bütün baharatları tüketiyorlar.

8- %80 kuralı

Az yemenin uzun yaşattığı defalarca ispatlanmış bir teori.
Uzun yaşayan insanlar farkındalıkla yiyor, bedenini dinliyor, %80 tokluk hissettikleri anda duruyorlar.

9- Şarap

Aile ve arkadaşlarla bir kadeh şarap öneriliyor.
Fransız Paradoksu olarak bilinen bir durum var. Çok tütün ve alkol tüketimine rağmen kalp hastalıkları oranı beklenenin altındaydı…
Resveratrolün dışında alkolün kalp sağlığı üzerine olumlu etkileri olduğu görüldü (damar genişletici, kan sulandırıcı, enflamasyonu azaltıcı).
Ancak 6-8 gr/gün alkolün sağlık üzerine faydalı etkileri olabilir gibi görünürken, haftalık 100 gr üzerine çıkıldığı anda tüm nedenlere bağlı ölüm oranın arttığı da görülüyor.

Son yayınlarda ise alkol tüketmeyenlerde tüm nedenlere bağlı ölüm oranın daha düşük olduğu görüldü. Yani ne kadar az o kadar iyi. Mümkünse hiç…

Uzun Yaşayan İnsanlardan 10 Öğüt

Uzun yaşayan insanların takip eden çalışmalarda tansiyon, şeker, kolesterol gibi tıbbi durumlardan pek bahsedilmiyor çünkü bu yaşam tarzı içinde böyle sorunlarla pek karşılaşmadıkları gibi bunları takıntı haline de getirmemişler.

Birkaç çalışmadan uzun yaşayan insanların öğütlerini sizin için bir araya topladım.
► Aktif kalın, emekli olmayın
► Çevrenizde iyi arkadaşlarınız olsun
► Teşekkürlerinizi sunun, gülümseyin
► Ağırdan alın, rahatlayın
► Uykuya zaman ayırın
► Midenizi tıka basa doldurmayın
► Bir sonraki doğum gününüze kadar şekle girin
► Doğayla tekrar bağlantı kurun
► Anı yaşayın
► Ikigainizi takip edin, akışta kalın…

Ikigai

Japon yaşam sanatı, meşguliyetle mutluluk sanatı gibi bilinen ikigai, yaparken kendinden geçtiğin, adeta zaman ve mekandan soyutlandığın, birlikte aktığın şey…

İkigaini buldun ve onunla meşgulsen, sağlıklı, mutlu ve uzun yaşıyorsun.

Mutlu ve uzun yaşamak istiyor ve neye yatırım yapayım diyorsanız öncelikle aile, arkadaş ve toplumla olumlu yakın ilişkiler kurun…

Lütfen bu yazıyı bir bilgi paylaşımı olarak kabul edin ve daha fazlası için doktorunuzla görüşün.

Sağlıklı, mutlu ve aşk dolu günler dilerim.

Dr. Halil Ertürk
İç Hastalıkları Uzmanı